Povodom 150. godišnjice rođenja najslavnije srpske slikarke Nadežde Petrović u Biblioteci Prosvjete u Zagrebu 6. decembra održano je predavanje "Crveno i zeleno" koje je održala slikarica i voditeljica likovne sekcije pododbora Lana Kovačević.

- Biografski podaci o Nadeždi Petrović, rođenoj 1873. u Čačku i umrloj od pjegavog tifusa u Valjevu 1915., važni su u razumijevanju vremena modernizacije Srbije nakon oslobođenja od Turaka. Prva pruga sagrađena je 1884., Beograd je 1892. dobio prvi tramvaj koji je dvije godine kasnije elektrificiran. Ipak, tada je 92 posto žena bilo nepismeno, kao i 40 posto stanovnika gradova – kazala je Kovačević, ističući da je ta porodica dala još jednog umjetnika, književnika Rastka Petrovića, 25 godina mlađeg od Nadežde.

Nju je u slikarstvo uveo stric Svetozar Zorić, a 1892. završava Višu žensku školu u kojoj je godinu dana kasnije zaposlena kao nastavnica crtanja. Privatna je učenica Đorđa Krstića, a onda od 1898. do 1903., kao prva žena iz Srbije, otišla na likovne studije u Minhen.

- Od 1903. do 1910. djeluje u Srbiji i to je njeno najplodnije razdoblje kad stvara najviše slika, ali i osniva Kolo srpskih sestara, Prvu jugoslavensku umjetničku koloniju u Sićevu kod Niša te Prvu jugoslavensku umjetničku izložbu. Od 1910. do 1912. živi u Parizu u ateljeu Ivana Meštrovića i tada po mišljenju kritičara stvara najbolja djela jer se oslobađa nacionalne tematike i ruralnih motiva, a nakon secesije, impresionizma i ekspresionizma počinje faza fovizma koji karakteriziraju slike bez dubine, bogatih boja koje naginju apstrakciji - istaknula je Kovačević.

Nadežda Petrović je prva modernistička slikarica koje je razvila svoj stil, napravivši oko 300 slika, sto skica i više akvarela. Imala je samostalne izložbe u Beogradu i Ljublјani te više grupnih. Uz slikanje bavila se i fotografijom, naročito u zadnjim godinama života kad od 1913. kao dobrovoljna bolničarka učestvuje u Balkanskim ratovima i Prvom svjetskom ratu do svoje smrti u Valjevu, izgubivši osim roditelja i svoje sestre, kazala je Kovačević.

- Hrabro i hladno je podnosila često loše kritike suvremenika, nije bila feministica osim svojim primjerom, a njeni su se ideološki stavovi poklapali s politikom Karađorđevića, što se vidi iz niza njenih javnih istupanja, a uoči Balkanskih ratova i dovoženju humanitarne pomoći u Makedoniju. Pisala je likovne kritike, ali i tekstove u kojima se zalagala za obrazovanje žena, unapređenje školstva, uzdizanje čovjeka preko umjetnosti te za ujedinjenje Južnih Slavena. Proglašena je heroinom i u Srbiji bila cijenjena i tada i danas. Od 1961. u Čačku postoji galerija s njenim imenom, dok je njoj u čast njen prijatelj Ivan Meštrović 1955. u Čačku napravio skulpturu. Njen lik je na novčanici od 200 dinara, a održavaju se i manifestacije i dodjeljuju nagrade s njenim imenom. Slike su joj osim u galeriji u Čačku izložene u Narodnom muzeju u Beogradu i više zbirki, među kojima i zbirci u Novom Sadu, naglasila je Kovačević.

Predavanje je obogatio kviz u kojem su prisutni morali pogađati koje je slike naslikala Nadežda Petrović, kao i koja njena slika pripada kojem stilu.