Jedna od uobičajenih vesti sa kraja 2022. godine bila je da je na severu Kosova spaljen još jedan automobil sa RKS-om, odnosno tablicama Republike Kosova. Dešavalo se to nakon što su se Srbi povukli iz kosovskih institucija, upravo zbog protivljenja preregistraciji vozila sa tablica koje nose oznake Republike Srbije, ali sa predznakom gradova sa Kosova. Ovoga puta povukli su se iz svih institucija, a ne samo iz vlade Kosova i parlamenta, kako su do tada često činili predstavnici Srpske liste, politički predstavnici Srba sa Kosova. Sudstvo, administracija, policija... sve to je napušteno, a kriza je produbljena i učestalim barikadama koje su usledile po izlasku iz institucija.

Paljenje automobila na Kosovu, sa akcentom na severni deo, inače je bila česta pojava. Paljeni su oni sa RKS tablicama, kao i auti političkih neistomišljenika, aktivista nevladinih organizacija, novinara, novinarke Tatjane Lazarević, urednice portala Kossev, na čiju redakciju je i pucano. U dva navrata paljen je auto Olivera Ivanovića, a onda su ga 2018. i ubili. Nije nam poznato da je ijedan od slučajeva paljenja dobio sudski epilog, kao što to nije bio slučaj ni sa ubistvom Ivanovića. Bilo je to vreme kad je potpredsednik Srpske liste bio Milan Radoičić, čovek koji je sa svojim kumom Zvonkom Veselinovićem bio osumnjičen da je među organizatorima Ivanovićevog ubistva. U optužnici za ubistvo se pominju "vođe kriminalne grupe", koja je planirala ubistvo političara Olivera Ivanovića.

U vreme kad je optužnica u Prištini podizana, a bilo je to 2019. godine, Radoičić je bio van Kosova, odnosno u Srbiji. Dve godine posle nalog za hapšenje je povučen bez ikakvog objašnjenja, što je bilo dovoljno da se vrati na Kosovo. Opet dve godine posle, Radoičić je dao ostavku na mesto potpredsednika Srpske liste, čemu je prethodio "incidentić" u manastiru Banjska, kad je Radoičić sa grupom naoružanih ljudi pokušao, kako su ga optužili u Prištini, "teroristički napad sa ciljem podrivanja integriteta i suvereniteta Kosova". Radoičić je potom pobegao u Beograd, gde je uhapšen, saslušan i gde se za ovaj slučaj još očekuje optužnica. Očekuje je na slobodi, sa ograničenim mogućnostima kretanja, a po svemu sudeći i sa ograničenim uticajem na severu Kosova.

Naime, po njegovom izbivanju sa Kosova, a prema podacima vlade Kosova, od 1. novembra do 14. decembra 3.405 građana je tablice sa oznakama Republike Srbije zamenilo onim kosovskim, odnosno RKS. Uglavnom je reč o opštinama Severna Mitrovica i Leposavić, dakle na severu Kosova. I nijedan automobil nije spaljen. Ni to nije sve. U jeku postizbornih nemira u Beogradu zbog optužbi da su izbori pokradeni stigla je i vest da će vlasnici vozila sa RKS tablicama od 1. januara ove godine moći prelaziti granicu, koju u Beogradu i dalje zovu administrativnom, i ulaziti u Srbiju, koju u Beogradu zovu centralnom, jer južna je ona ispod "granice", bez ikakvih smetnji, bez ikakvih stikera koje su morali lepiti, kako oni sa RKS tablicama pri ulasku u Srbiju, tako i oni sa tablicama Srbije pri ulasku na Kosovo.

Negativne reakcije opozicije u Srbiji, koja je opet optužila vlast i Aleksandra Vučića za izdaju, podstakle su Petra Petkovića, direktora Kancelarije za Kosovo i Metohiju, da odgovornost svali na bivšu vlast, podsećajući da je 2011. godine "Borko Stefanović potpisao sporazum o slobodi kretanja, u kome je u tačkama 6, 7 i 8 prihvatio RKS tablice, kao i prištinske lične karte i vozačke dozvole". Takođe je dodao da će na svim prelazima biti postavljeni disklejmeri koji kažu da ovo ne znači da Srbija priznaje nezavisnost ili tako nešto. Podsetimo, slični disklejmeri su postavljani nakon još jedne krize, kad je građanima Kosova sa kosovskim ličnim dokumentima omogućen ulazak u Srbiju, bez ikakvih smetnji. Tad se disklejmer odnosio samo na dokumenta, a sad se proširio i na tablice.

Kosovo je do sada koristilo mere reciprociteta, koje će ovoga puta odložiti, kako je to najavio premijer Albin Kurti, dok se ne uvere da će se građani Kosova sa RKS tablicama moći slobodno kretati. Odluku je pozdravila i Evropska komisija, a sam Kurti je spojio odluku vlade da vozila sa RKS tablicama nesmetano mogu ulaziti u Srbiju sa nedavno održanim izborima te zaključio da je ovo samo način da se skrene pažnja EU-a sa krađe na izborima koja je, kako je rekao, bila očigledna. Skretanje je to pažnje i sa Banjske i Radoičića, ali i uloge Srbije. Sledeći korak je Kurtijev, a on se odnosi na reciprocitet, na što se stalno poziva, ali i na iskorak ka formiranju Zajednice srpskih opština. Jer, i to je potpisano, samo 2013. godine.