Nakon što je srušen za vreme rata 1991. godine, u Vinkovcima je ponovo podignut Srpski zavetni krst koji potiče iz 1828. godine. Novi krst je 12. osveštan blagoslovom episkopa sremskog Vasilija, koji je prethodno u vinkovačkom hramu Silaska sv. Duha na Apostole služio svetu arhijerejsku liturgiju uz sasluženje brojnog sveštenstva s područja Osječkopoljske, Zvorničko-tuzlanske i Sremske eparhije Srpske pravoslavne crkve.
- Ovaj krst ima veliki značaj za čitavu eparhiju, a pogotovo za malobrojne pravoslavne vernike u Vinkovcima kao duhovna podrška i ohrabrenje da žive svoju pravoslavnu veru - kaže protojerej-stavrofor Predrag Azap, paroh vinkovački.
Prema njegovim rečima, u Vinkovcima je prema poslednjem popisu stanovništva 900 građana srpske nacionalnosti, ali je svega 250 pravoslavnih vernika. U dvanaest godina svešteničke službe u gradu na Bosutu, prota Azap je sagradio Parohijski dom 2004. godine, a 2008. i pravoslavnu crkvu koja je 1991. godine bila minirana i potpuno srušena.
- Sve smo podigli iz pepela, pravoslavna vera u Vinkovcima je vaskrsla jer kako kaže crkvena pesma - krst je sila, krst je slava, krst je pobeda - ističe prota Azap i dodaje da u Vinkovcima postoji više krstova, ali da je novoobnovljeni krst kultno sakralno obeležje i za mnoge Vinkovčane druge vere i nacije koji su ga nazivali ‘srpskim križem’.
Srpski zavetni krst u centru grada, na raskršću ulica Bana Josipa Jelačića i Hrvatskih kraljeva, koji su pre gotovo dva veka podigli tadašnja Srpska pravoslavna crkvena opština (SPCO) i vinkovački obrtnik Bogdan Milašinović, u prošlosti je bio mesto okupljanja pravoslavnih vernika na vaskršnje jutro. Zapisi govore da se pobožna litija kretala od pravoslavne crkve do krsta i obilazila oko čitavog kvarta, pevajući vaskršnje pesme. Zbog toga se i na obnovljenom krstu nalazi ikona Vaskrsenja Hristovog. Izgradnju krsta finansirala je SPCO Vinkovci iz vlastitih sredstava, a radove je izveo Kamenorezački obrt ‘Granit’ iz Pačetina.
- Ovaj krst je simbol naše vere i postojanja u Vinkovcima - kaže Sava Kalanj, koji u Vinkovcima živi od 1946. godine kada se doselio iz Bukovice u Dalmaciji. Ovaj 73-godišnjak se nada da će dočekati i obnovu vinkovačkog pravoslavnog groblja.
- Više od 80 odsto nadgrobnih spomenika je oštećeno ili porušeno. Nije u pitanju zub vremena, to je ruku delo. U ratnim, pa i posleratnim godinama je velik broj spomenika rušen, lomljen i devastiran – Kalanj.
Iako su pravoslavni objekti u Vinkovcima tokom proteklih godina više puta bili na meti vandala koji su ih skrnavili, najčešće ispisivanjem grafita, prota Azap se nada da je to prošlost.
- Ovo je jedan ispit zrelosti življenja u ovom gradu. Verujem da niko neće ići na krst ili križ jer smo hrišćani. Nadam se da neće biti incidenata, a ako ih bude, osiguraćemo i krst video-kamerama, kao što smo to učinili s parohijskim centrom - poručuje vinkovački paroh, dodajući da je od mnogih Vinkovčana, katolika ovih dana čuo reči podrške, jer je obnovljeni krst istovremeno i ukras grada.
Uz brojne vernike koji su došli i iz okolnih sela, svečanosti u Vinkovcima prisustvovali su i generalni konzul Republike Srbije u Vukovaru Živorad Simić, saborski zastupnici Mile Horvat i Boris Milošević, zamenik župana Vukovarsko-sremske županije Đorđe Ćurčić, predsednik ZVO-a Dragan Crnogorac i drugi predstavnici srpske zajednice. Predstavnici gradskih vlasti i Katoličke crkve nisu se odazvali.