Stotinjak antifašista iz Samobora, Zagreba, Karlovca i Metlike iz susjedne Slovenije okupilo se 5. oktobra u mjestu Žamarije na Žumberku i na taj način obilježilo 80. godišnjicu formiranja Žumberačke Narodno-oslobodilačke udarne brigade Narodno-oslobodilačke vojske i Partizanskih odreda Hrvatske.

O okolnostima i formiranju jedinice opširno je govorio Janko Jelenić, potpredsjednik Udruženja antifašista Samobora, čiji je otac bio borac ove Brigade, a prisutnima su se pozdravnim govorima obratili Miroslav Delić, potpredsjednik SABA RH i predsjednik Udruženja antifašista Karlovca, Zrinka Breglec, pročelnica Odjela društvenih djelatnosti u Gradu Samoboru i Anton Žunić, potpredsjednik Udruženja antifašista iz Metlike.

U vrijeme osnivanja Brigade, kazao je Jelenić, vojne snage Sovjetske armije već su započele operacije za oslobođenje okupiranih zemalja Srednje Evrope, na zapadu je zauzet Rim, a 6. lipnja 1944. godine Saveznici su se iskrcali u Normandiji. Žumberački odred je bio prethodnica jedinice.

Ubrzo nakon osnivanja, na jesen 1944. godine brigada je narasla na više od hiljadu boraca. Na kraju 1944. Brigada je imala 993 borca, 772 su bili seljaci, 162 radnika, ostali su bili intelektualci, obrtnici i namještenici. Hrvata je bilo 937, Srba 18, a ostalo su bili Slovenci, Muslimani, Nijemci, Rusi i Poljaci. Brigada je ratni put završila na potezu od Draganića preko jaskanskog, žumberačkog i samoborskog područja, a 9. maja 1945. nalazila se na teritoriju današnjeg Novog Zagreba.